مالیات تراکنش های بانکی
- حکیمه امینیان
مالیات تراکنش های بانکی
مالیات تراکنش های بانکی
مالیات تراکنش های بانکی و رسیدگی به حسابهای بانکی، یکی از مهمترین روشهای مالیات ستانی سالهای اخیرسازمان امور مالیاتی است که بسیاری از مردم به آن بیتوجه و بی اطلاع هستند. سازمان امور مالیاتی برای پیشگیری از فرار مالیاتی و پولشویی به رصد تراکنش های بانکی اشخاص پرداخته است؛ تا بتواند درآمدهای اشخاص را برای دریافت مالیات شناسایی نماید .مالیات از تراکنشهای بانکی , با جنبه درآمدی , بهصورت سالیانه مورد بررسی قرار میگیرد و برای هرسال بهصورت جداگانه برگ تشخیص و قطعی صادر میشود, که سازمان امور مالیاتی نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی را در بخشنامه 200/99/16 مورخ 99/1/31 با جزئیات کامل مطرح کرده است.
نحوه حسابرسی مالیاتی واریزی مبالغ نامشخص درحسابهای بانکی
واریزی تراکنش بانکی نامشخص
حوزه رسیدگی به مالیات تراکنش بانکی ارتباطی با محل شعبه بانک ندارد و در اولویت اول بر اساس محل اشتغال فرد , اگر پرونده مالیاتی دارد و در اولویت دوم بر اساس محل سکونت فرد اگر پرونده مالیاتی نداشته باشد تعیین میشود.
تراکنش های بانکی به تنهایی ماخذ دریافت مالیات نیست و اگر ممیزین مالیاتی پس از رسیدگی به تراکنشها و حسابهای بانکی افراد به درآمدهای کتمان شده و یا واریزی وجوهی با منبع نامشخص دست بیابند؛ در این گونه موارد، در صورتی که مودی مستنداتی برای اثبات غیردرآمدی بودن این وجوه نداشته باشد، کلیه این درآمدها مشمول مالیات تراکنش های بانکی با عنوان واسطه گری خواهند بود.( محاسبه سود با درآمد واسطه گری 48% ماخذ تشخیص درآمد است )به بیان سادهتر مسئلهای به نام مالیات بر حساب بانکی یا مالیات بر تراکنشهای بانکی وجود ندارد.
جریمه مالیات تراکنش بانکی
به مالیات تشخیصی تراکنش های بانکی جریمهای معادل 30% مالیات محاسبه شده به عنوان جریمه کتمان درآمد اضافه میشود. این جریمه غیرقابل بخشش است. (ماده 192 ق.م.م)و همینطور جریمه عدم صدور صورتحساب موضوع ماده 169 ق.م.م
از دید سازمان مالیاتی، هر تراکنش واریز وجه، درآمد تلقی میشود؛ مگر اینکه مودی با اسناد و مدارک معتبر غیردرآمدی بودن آن را اثبات نماید.
انواع تراکنش های بانکی در رسیدگی مالیاتی
در رسیدگی تراکنشهای بانکی به ویژه واریز وجوه به حساب اشخاص, دارای اهمیت است. به این ترتیب سازمان مالیاتی بر اساس بخشنامه 200/99/16 تراکنشهای بانکی به دو دسته اصلی زیر طبقهبندی میکند:
گروه اول: تراکنش های بانکی معاف از مالیات
گروه دوم: تراکنش های بانکی قابل بررسی
تراکنش های بانکی معاف از مالیات شامل سه گروه هستند:
تراکنشهای با ماهیت درآمدی که در محاسبه مالیات در سال مربوطه منظور شدهاند
تراکنشهای با ماهیت درآمدی با نرخ صفر مالیات و یا معاف از مالیات؛ مانند درآمد حاصل از کشاورزی و یا وقف و نذورات و ارث و…
تراکنشهای بانکی با ماهیت غیردرآمدی شامل:
تراکنشهای بانکی مربوط به اعضای هیات مدیره و سهامداران اشخاص حقوقی
دریافت و پرداخت مربوط به حق شارژ
دریافت و پرداخت به حساب بستگان
تسهیلات بانکی دریافتی
انتقالی بین حسابهای شخص
انتقال بین حسابهای شرکا در مشاغل مشارکتی
تنخواههای واریزی به حساب اشخاص توسط کارفرما با تایید کارفرمای ذیربط
دریافتها و پرداختهای سهامداران و اعضای هیات مدیره اشخاص حقوقی؛ مشروط بر آنکه طرف مقابل آن در دفاتر شخص حقوقی (حسابهای دریافتنی و پرداختنی جاری شرکا) منظور شود
قرض و ودیعه دریافتی و پرداختی
وجوه دریافتی ناشی از جبران خسارت
انتقالی بین حسابهای بانکی اشخاص در صورتی که مربوط به درآمد نباشد
مبالغ دریافتی و پرداختی اشخاص به عنوان واسطه با توجه به نوع کسب و کار اشخاص حقیقی
مانندنمایشگاه ماشین و یا بنگاه مسکن
تراکنش های بانکی قابل بررسی
تراکنشهای بانکی که در هیچ یک از گروههای بالا قرار ندارند، توسط سازمان مالیاتی جهت تعیین منشا و مبدا , رسیدگی میشوند. در صورتی که این تراکنشها با ارائه اسناد مثبته غیردرآمدی تشخیص داده شوند مشمول مالیات نیست؛ اما اگر به هر ترتیبی مشخص شود این تراکنشها منشا درآمدی دارند، مشمول مالیات تراکنش های بانکی خواهند بود.
راهکارهای پیشگیری مالیات تراکنش بانکی
مهمترین اقدام برای پیشگیری از مالیات تراکنش های بانکی و جرائم آن، شفافیت کلیه اطلاعات مالی و پولی است.
🔹 تهیه و نگهداری مستندات از کلیه وجوه ورودی و خروجی به حساب
🔹 افشای کامل و دقیق کلیه اطلاعات مالی و پولی و مطابقت اظهارنامه عملکرد و اظهارنامه ارزش افزوده و صورت معاملات فصلی
🔹 دریافت مبلغ پیش دریافت با صدور پیش فاکتور
🔹 پرداخت پیش پرداخت خرید ابزار و ماشین الات و یا خرید خدمات با دریافت پیش فاکتور
🔹 اجتناب از گردش پولی بیدلیل در حساب بانکها. مثلا از حساب شخصی به حساب شرکت و یا برعکس
🔹 اجتناب از انجام تراکنشهای غیرمرتبط با موضوع فعالیت شرکت؛ یا کسب و کار به عنوان مثال اگر موضوع شرکت تولید مواد غذایی است، خرید ماشینآلات تولید کولر کاملا بیربط و مشکوک است
🔹 اجتناب از واگذاری چکهای دیگران به حساب و نقد کردن آنها بدون داشتن رابطه خریدار و فروشنده