تکالیف ثبت نام اشخاص در نظام مالیاتی
در این مقاله ما از اولین تلکیف مالیاتی مشاغل و اشخاص دارای کسب و کار که ثبت نام در نظام مالیاتی می باشد صحبت می کنیم و پیشنهاد می کنیم پادکست مربوط به ثبت نام در نظام مالیاتی را هم بشنوید .
پادکست 1 امین حسابان با موضوع ثبت نام در نظام مالیاتی
اولین تکلیف مالیاتی این اشخاص ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی خودشان در نظام مالیاتی به آدرس my.tax.gov.ir می باشد.موضوع ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی در ماده169 ق.م.م آورده شده است و به سازمان امور مالیاتی الزام کرده تا تکلیف صاحبان کسب و کار برای ثبت نام در نظام مالیاتی
را در قالب آیین نامه تبصره 3 ماده 169 ق .م.م مشخص و اقدامات مودیان را به صورت تشریحی بیان کند.
اشخاص مشمول مالیات در نظام مالیاتی کشور
دریافت مالیات از اشخاص حقیقی در ماده یک ق.م.م آمده
بند 1 درآمدهای اشخاص از املاک
بند 2 اشخاص حقیقی که ایرانی بوده و( مقیم ایران ) هستند یعنی در ایران زندگی می کنند این اشخاص نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا از ایران کسب می کنند مشمول ئرداخت مالیات هستند
بند 3 اشخاص حقیقی که ایرانی بوده ولی( مقیم ایران ) نیستند یعنی خارج از ایران زندگی می کنند این اشخاص فقط نسبت به درآمدهایی که از ایران کسب می کنند مشمول پرداخت مالیات می باشند
پس , صحبت در خصوص مالیات بر درآمد مشاغل به بند 2 و به نوعی بند 3 ماده یک برمی گردد.
درآمد مشمول مالیات مشاغل
کلیات تکالیف مالیات بر درآمد مشاغل, در ماده 93 الی103 قانون مالیات های مستقیم آمده است و جزئیات کامل آن در قالب آیین نامه ها و بخشنامه ها که مهمترین آنها, آیین نامه موضوع ماده 219 و ماده 95 ق .م.م
است , که عمد ترین آیین نامه هی مربوط به مبحث صاحبان مشاغل می باشد.
تعریف درآمد مشاغل:
در ماده 93 قانون مالیات های مستقیم مالیات درآمد مشاغل اینطور تعریف شده , ( درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل های این قانون در ایران تحصیل کند
پس از کسر معافیت ها ی مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد مشاغل می
باشد منظور از عناوین دیگر درتعریف این قانون: هر درآمدی که تحت عنوان مالیات حقوق , مالیات بر درآمد اتفاقی و مالیات املاک و مالیات بر دارایی در سرفصل خودش آمده اگر شخص غیر از این عناوین درآمدی کسب
کند مشمول سرفصل مشاغل بوده و تکالیف مشاغل را باید انجام دهد
اگر بخواهیم چند مثال برای عناوین دیگر بیاریم مثله کسب و کارهای مجازی و پیج اینستاگرام , شبکه های اجتماعی , فروشگاهای اینترنتی , خرید و فروش سکه و ارز
صحبت در قالب صاحبان مشاغل با مبحث ثبت نام در نظام مالیاتی شروع میشود.
راه های ثبت نام اشخاص در نظام مالیاتی
ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی از دو روش انجام میشود
- توسط خود شخص به عنوان مودی از طریق سایت سازمان امور مالیاتی به آدرس my.tax.gov.ir اقدام کند.
2. توسط خود سازمان امور مالیاتی از طریق اطلاعات پولی, مالی , مجوز صادره دریافت شده از بانکها و سازمانها و ادارات مربوطه توسط اداره دارایی که یک ثبت نام اولیه برای مودی انجام می دهد.
نکته : از سال 1395 به بعد با تصویب ماده 169 مکرر اطلاعات مالی, پولی و ثبتی کاملتری از اشخاص به سازمان امور مالیاتی (ارسال) میشود.
یکی از راههای اطلاعات دریافتی توسط سازمان امور مالیاتی موضوع مجوز ها , پروانه بهره برداری و فعالیت است .اگر هر شخصی در قالب فعالیت شغلی خود در کشور مجوز بگیرد, اطلاعات مربوط به مجوز ها اولین قسمتی
می تواند باشد که به سازمان امور مالیاتی ارسال می شود .
مهلت ثبت نام مشاغل برای پرونده مالیاتی
یک نکته ای که حائز اهمیت است ,حکمی که در تبصره 3 ماده177 ق.م.م آمده و آن این است که , صاحبان مشاغل مکلف هستند ظرف 4 ماه از تاریخ شروع فعالیت ثبت نام و تشکیل پرونده را انجام دهند و در جایی که
تاریخ شروع فعالیت قابل مشخص نباشد تاریخ اخذ مجوز مبنا شروع فعالیت قرار
می گیرد. ولی اگر مجوز اخذ شود ولی فعالیت شروع نشود و یا دیرتر شروع شود با ارائه اسناد ,مدارک و قرائن ,تاریخ شروع فعالیت واقعی را اثبات کرد.
پس صاحبان مشاغل تا 4 ماه پس از شروع فعالیت باید فعالیت کسب و کار خودشون به سازمان امور مالیاتی به صورت کتبی و با تشکیل پرونده مالیاتی اعلام کنند.
در انتهای تبصره 3 ماده 177 حکمی به سازمان تخصیص داده شده که اگر مراجع ذی صلاح پروانه یا مجوز فعالیت صادر می کنند و اطلاعات آن به سازمان امور مالیتی ارسال می شود و خود سازمان از روی آن اطلاعات ثبت
نام اولیه را انجام می دهد با این اقدام تکلیف تبصره 3 ماده 177 از مودی ساقط می شود.
اما اگر این ثبت نام انجام نشود و مودی ظرف 4 ماه ثبت نام و اعلام فعالیت کسب و کار خودش را انجام ندهد 10% مالیات قطعی از تاریخ شروع فعالیت تا تاریخ شناسایی توسط سازمان امور مالیاتی جریمه خواهد شد و
همینطور از تسهیلات و معافیت های مالیاتی محروم خواهد شد.
نحوه ثبت صاحبان مشاغل نام در نظام مالیاتی
نحوه ثبت نام مطابق آیین نامه تبصره 3 ماده 169 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۰۴/۳۱
نحوه ثبت نام اشخاص که به صورت انفردادی کار می کنند به این نحو است
- برای هر واحد شغلی یا هر محل – ثبت نام جداگانه
- برای فعالیت در قالب یک مجوز – با چندین محل های متفاوت یک ثبت نام ( پزشکان, وکلا) یعنی اگر برای این شغلها تعدد مکان و تغییر مکان اتفاق بیافتذ تغییری در ثبت نام ندارد
- چند فعالیت در یک مکان – یک ثبت نام
نکته 1:
برای مجوزهای متفاوت ثبت نام های جداگانه لازم است و برای مکان های متفاوت هم هر کدام یک ثبت نام جداگانه دارد.
نکته 2 :
بعضی شغلها دفتر مرکزی و انبار جداگانه دارند که نیاز به ثبت نام جداگانه نیست.
نکته 2 :
اگر مشارکت در قالب یک شخصیت حقوقی ثبت شود از فعالیت صاحبان مشاغل جدا می شود و به عنوان اشخاص حقوقی تکالیف مالیاتی اشخاص حقوقی ارائه می شود
نکته 3 خیلی مهم :
توجه داشته باشید وجود یا عدم وجود مجوز تاثیری در اقدامات مالیاتی نداره و همین که یک شخص یک محل و مکان مجازی درآمدی داشته باشد مطابق ماده یک ق.م.م مودی شناخته و مشمول ثبت نام مالیاتی می شود.
ثبت نام مالیاتی مشاغل مشارکتی
مشاغلی که به صورت مشارکت مدنی اعم از قهری یا اختیاری اداره می شوند، به عنوان یک مودی در نظام مالیاتی ثبت نام خواهند شد. این صاحبان مشاغل مکلف هستند در زمان ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی ، اطلاعات مورد نیاز کلیه شرکاء و نسبت سهم هر شریک را اعلام نمایند.
پس فعالیت مشارکتی که در قالب شخص حقیقی و به صورت مشارکتی فعالیت می شود اگر در یک مکان و یا چند مکان و محل فعالیت مشارکتی داشته باشند فقط یک ثبت نام توسط یک شریک به عنوان نماینده انجام می شود
فرایند ثبت نام الکترونیکی در نظام مالیاتی:
خلاصه فرایند ثبت نام الکترونیک
۱- پیش ثبت نام الکترونیک: نقطه شروع فرایند ثبت نام الکترونیک مرحله پیش ثبت نام می باشد. در این مرحله اطلاعات پایه ای از شما دریافت می شود. در ادامه پس از تکمیل اطلاعات درخواستی و فشردن
کلید تایید نهایی وارد مرحله بعدی خواهید شد. چنانچه تا هفت روز اطلاعات خود را تایید ننمایید پرونده ایجاد شده به صورت خودکار حذف خواهد شد.
۲- صحت سنجی اطلاعات: در این مرحله بخشی از اطلاعات ثبت شده شما در مرحله پیش ثبت نام از منابع مختلف سازمانی استعلام و بررسی شده و صحت آن مورد آزمون قرار خواهد گرفت. چنانچه به هر دلیل
در اطلاعات مغایرتی یافت شود، موضوع با پیامک به شما اطلاعات داده شده و شما مجدد باید وارد سامانه پیش ثبت شده و مرحله یک را تکرار نمایید.
۳- تولید و ارسال اطلاعات کاربری: چنانچه اطلاعات اولیه پیش ثبت نام شما مورد تایید سازمان قرار گیرد برای شما یک نام کاربری و کلمه عبور ایجاد خواهد شد. این اطلاعات به صورت پیامک روی شماره تلفن
همراه ثبتی شما ارسال خواهد شد. باید دقت داشت اطلاعات کاربری محرمانه بوده و مسئولیت سوء استفاده از آن برعهده شما خواهد بود.
۴- ثبت نام الکترونیک: پس از دریافت اطلاعات کاربری شما باید وارد سامانه ثبت نام شوید. پس از ورود باید اطلاعات تکمیلی در خصوص بنگاه اقتصادی خود را در فرم های این سامانه تکمیل نمایید. همچنین
می توانید اطلاعات پایه که در مرحله ثبت نام ثبت کرده اید ویرایش نمایید. در نهایت پس از تکمیل همه اطلاعات خواسته شده کلید تایید نهایی را فشار دهید.
نکاتی در فرایند ثبت نام الکترونیک
• ثبت نام الکترونیک و در نهایت تخصیص شماره اقتصادی از طرف سازمان امور مالیاتی کاملا رایگان صورت می پذیرد و هرگونه درخواست وجوه به عنوان این سازمان از این بابت غیر قانونی است.
• اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع قانون مالیات های مستقیم (و کلیه اصلاحیه های بعدی) مکلفند نسبت به ثبت نام در نظام مالیاتی کشور اقدام نمایند.
• صاحبان مشاغل مکلف به ثبت نام، می بایست برای هر واحد شغلی یا برای هر محل، جداگانه در نظام مالیاتی ثبت نام نمایند.تبصره: چنانچه صاحبان مشاغل بر اساس مجوز صادره از طرف مراجع ذی صلاح، بیش از یک محل فعالیت یعنی آدرس برای مجوز مربوطه داشته باشند، برای تمامی این محل ها فقط یک ثبت نام صورت خواهد
گرفت و در پرونده مالیاتی یکی از این محل ها را به عنوان محل اصلی فعالیت
مشخص و سایر محل ها به عنوان شعبه منظور کنند. در صورت عدم انتخاب مودی برای تعیین محل اصلی فعالیت به انتخاب و تشخیص سازمان امور مالیاتی یکی از محل ها به عنوان محل اصلی شناسایی
خواهد شد.تبصره: چنانچه صاحبان مشاغل در یک محل بیش از یک فعالیت
شغلی داشته باشند، مکلف به یک ثبت نام برای کلیه فعالیت های شغلی محل مذکور می باشند.
تبصره: در مورد کارگاه ها و واحد های تولیدی که نوع فعالیت آنان ایجاد دفتر یا فروشگاه در یک یا چند محل دیگر را اقتضاء نماید، مودی می تواند برای کلیه محل های مذکور یک ثبت نام به نشانی که به عنوان
محل اصلی فعالیت اعلام می نماید ، انجام و یک فقره اظهارنامه برای کلیه
درآمدهای حاصل از فعالیت های خود تسلیم نماید. در این صورت برای مودی مزبور یک پرونده به نشانی که اعلام می نماید، تشکیل می شود.
نحوه اعلام تغییرات ثبت نام مالیاتی
اشخاص بعد از ثبت نام مکلف هستند هر گونه تغییرات از جمله انحلال، تعطیلی فعالیت، تغییر نام ، تغییر شغل، تغییر نشانی، تبدیل فعالیت انفرادی به مشارکتی و یا بالعکس ، تغییر شرکاء (اختیاری یا قهری) و
یا سایر موارد راحداکثر ظرف مدت دو ماه از تاریخ انجام یا وقوع تغییرات به سازمان اعلام نموده و یا ثبت نام جدیدی انجام دهند.
صاحبان مشاغل مشمول ثبت نام مکلفن هستند مادامی که برای آنها شماره اقتصادی جدید صادر نشده است،حسب مورد از شماره ملی، شناسه مشارکت مدنی و شماره اختصاصی اشخاص خارجی استفاده نماید
شناسه ملی ویژه اشخاص حقوقی به عنوان شماره اقتصادی منظور شده و مودی مکلف است از آن در کلیه معاملات خود استفاده نماید
