مالیات خودرو, نمایشگاه اتومبیل و دلالان
دنیای پیچیده مالیات خودرو، نمایشگاههای اتومبیل و دلالان: راهنمای جامع برای خریداران و فروشندگان
مقدمه:
خرید و فروش خودرو، چه صفر و چه کارکرده، میتواند تجربهای گیجکننده و پرهیاهو باشد. در این میان، موضوع مالیات خودرو، پیچیدگیهای خاص خود را دارد و میتواند به عاملی مهم در تصمیمگیری نهایی تبدیل شود. علاوه بر این، نمایشگاههای اتومبیل و دلالان نیز با حضور پررنگ خود در بازار، چالشهایی را برای خریداران و فروشندگان ایجاد میکنند.
در این مقاله، ما قصد داریم با نگاهی جامع به موضوع مالیات خودرو، نمایشگاههای اتومبیل و دلالان، راهنمای کاملی را برای خریداران و فروشندگان ارائه دهیم.
در این مقاله به موارد زیر خواهیم پرداخت:
- مالیات خودرو:انواع مالیاتهای مرتبط با خودرو، نحوه محاسبه و پرداخت آنها، قوانین و مقررات مربوطه و نکاتی که باید در نظر داشت.
- نمایشگاههای اتومبیل:مزایا و معایب خرید خودرو از نمایشگاه، چگونگی یافتن نمایشگاههای معتبر، نکاتی برای مذاکره و معامله بهتر و راهکارهایی برای جلوگیری از کلاهبرداری.
- دلالان خودرو:نقش دلال در معاملات خودرو، فواید و مضرات استفاده از دلال، نحوه انتخاب دلال مناسب و نکاتی برای حفظ امنیت در معاملات با دلال.
هدف ما از نگارش این مقاله:
- آگاهیرسانی به خریداران و فروشندگان خودرو:با ارائه اطلاعات جامع و دقیق درباره مالیات خودرو، نمایشگاههای اتومبیل و دلالان، به شما کمک میکنیم تا انتخابی آگاهانه و هوشمندانه داشته باشید.
- کاهش چالشها و دغدغههای خرید و فروش خودرو:با ارائه راهکارهای عملی و کاربردی، تلاش میکنیم تا تجربهای آسانتر و امنتر را برای شما رقم بزنیم.
- ایجاد فضایی شفاف و سالم در معاملات خودرو:با ارائه اطلاعات درست و به موقع، به دنبال ایجاد فضایی عادلانه و بدون ابهام در معاملات خودرو هستیم.
امیدواریم با مطالعه این مقاله، گامی بلند در جهت ارتقای دانش و آگاهی خود در زمینه خرید و فروش خودرو بردارید و بتوانید با دیدی باز و اطمینان خاطر، معاملات خود را انجام دهید.
در ادامه این مقاله، به تفصیل به هر یک از موضوعات مالیات خودرو، نمایشگاههای اتومبیل و دلالان خواهیم پرداخت.
انواع مالیات خودرو
1. مالیات نقل و انتقال خودرو
مالیات نقل و انتقال خودرو یا همان مالیات بر ارزش افزوده , مالیات مقطوعی که قبل از تعویض پلاک از فروشنده مطابق ماده 30 قانون مالیات بر ارزش افزوده اخذ میگردد. ماخذ این مالیات از جدول ارزش گذاری خودرو که توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می شود دریافت می گردد. که در ادامه بیشتر توضیح می دهیم.
امین حسابان مشاور در امور مالیاتی
2. مالیات خودرو های لوکس
مالیات بر خودروهای لوکس: این مبلغ نیز یک مالیات مقطوع بحساب میآید. هرساله در احکام مالیاتی قانون بودجه جزئیات این مالیات مشخص میشوند. و تا پایان بهمن ماه از طرف سازمان امور مالیاتی دریافت می شود
3. مالیات مشاغل خودرو
بنگاه اتومبیل بزرگ یا شخصی که به صورت دلالی معامله خودرو میکند و یا در بازار محلی خودرو کار خرید و فروش خودرو انجام می دهد همه این اشخاص قانونا موظف هستند تشکیل پرونده مالیاتی انجام دهند و درآمد خود را در خردادماه از طریق اظهارنامه مالیاتی مشاغل مالیات متناسب با آن شغل را به دولت اعلام و پرداخت نمایند.
خرید و فروش اتومبیل و فعالیتهای مرتبط، مشمول مالیات مواردی زیر خواهند بود:
مالیات نمایشگاه اتومبیل
صاحب نمایشگاه اتومبیل و یا بنگاه معاملات اتومبیل همانند سایر صاحبان کسب و کار مشمول مالیات بر درآمد مشاغل می شوند و تکالیف مالیاتی مشاغل که در قانون مالیات های مستقیم آمده است را دارند. و با توجه نوع مجوز (انفرادی یا شراکتی ) و شرایط آن و حجم فعالیت در گروه های اول ,دوم و سوم قرار می گیرند و از گوه اول تا سوم تکالیف مالیاتی از سخت به آسان طبقه بندی می شود
نمایشگاه داران خودرو باید پرونده مالیات خود را به صورت الکترونیکی ثبت نام کنند و سپس به صورت فیزیکی اسناد و مدارک مربوط به اطلاعات هویتی ,مجوز فعالیت و مکان نمایشگاه را به حوزه مالیاتی خود جهت تشکیل پرونده تحویل دهند و ضرورت این موضوع زمانیکه پروانه کسب و یا کارتخوان تحت نام شما ثبت شدهاست، بسیار بیشتر میگردد.
مالیات دلالان خودرو
مالیات دلالان خودرو: این اشخاص مجوز کسب و کار ندارند اما از محل معامله خودرو در بنگاهها و نمایشگاههای خودرو سود دریافت میکنند. برخی نیز اقدام به خرید خوردهای تصادفی کرده و آنها را پس از تعمیر بفروش میرسانند.
اظهار فعالیت و درآمد وظیفه قانونی هر شخص ایرانی مقیم ایران که به فعالیت در ایران می پردازد می باشد و عدم انجام آن جرایم سنگینی به همراه خواهد بود. شما با کمک مشاور مالیاتی با کمترین میزان مالیات براساس قانون تکالیف مالیاتی را انجام داده و از راه قانونی و با انجام درست تکالیف مالیات کمتری می دهید.
کاهش عدد مالیات بسیار آسان است و میتوان با پیادهسازی سیستم مختصر حسابداری یک اظهارنامه دقیق ارائه داد و در زمان لازم مستندات لازم برای دفاع از آن را آماده کرد.
راه حل رسیدگی و دفاع از مالیات مشاغل خودرو
در بسیاری از موارد و در هنگام رسیدگی، مامور مالیات ورودیهای حساب بنگاه معاملات خودرو و نمایشگاه اتومبیل را بعنوان درآمد در اظهارنامه براودی وارد مینماید. این عدد میتواند شامل درآمد واقعی شما بعلاوه تمام مبالغی باشد که بواسطه معاملات مختلف خودرو در بنگاه، بعنوان امین به حساب شما منتقل شده است.
درآمد شما از هر معامله تنها عدد مربوط به کمسیون شماست. برای تفکیک مبالغ درآمد از مبالغ دیگر میتوانید مبالغ مربوط به درآمد و سود خود را در حسابی جداگانه واریز کنید و حتی کارتخوان مجزایی داشته باشید. با این کار میزان درآمد شما کاملا مشخص و شفاف می شود .
لازم به توضیح است هر نوع ورودی به حساب تجاری فروش و درآمد محسوب میگردد و این وظیفه شماست تا خلافش را با مستندات ثابت نمایید.
شما میتوانید به خوبی از خود دفاع نمایید. مهمترین سلاح شما نیز مدارکیست که مستند نمودهاید. باید در لایحه دفاع با جزئیات مبلغ واریزی ,تاریخ واریزی، مبلغ بیعانه , شماره قولنامه شماره , نام خریدار ,نام فروشنده ,مبالغ دریافت و زمان قطعی شدن معامله و با منصرف شدن یکی از طرفین مبالغ بازگردانده شده به خریدار را مشخص کنید.
راه حل اثبات قولنامه های فسخ شده
در واقع زمانی این معملات فسخ شده شما معتبر هستند که اسامی افراد قولنامهها با صاحبان حساب همخوانی داشته باشد.
اجازه دهید با یک مثال مسئله را روشنتر کنیم. فرض کنید آقا یا خانم A برای خرید خودرو بیعانهای را به حساب نمایشگاه خودرو شما واریز نمودهاست. متاسفانه شرایط فنی خودرو رضایت مشتری را جلب ننموده و او میخواهد پول خود را پس بگیرد. در همین زمان خودرو دیگری را در یک بنگاه معاملات اتومبیل دیگر قولنامه نمودهاست. قطعا او از شما خواهد خواست مبلغ را مستقیم به حساب فروشنده خودرو جدید واریز نمایید.
در این موارد باید تا حد ممکن تلاش نمایید تا مبلغ را دقیقا به حساب آقا یا خانم A عودت نمایید. اینکه شما از حساب خودتان پول خرید خورو شخص دیگری را پرداخت نموده باشید به هیچ وجه مورد قبول ممیزین مالیات نخواهد بود.
مالیات نقل و انتقال خودرو به عهده کیست؟
همانظور که در بالا گفتیم مالیات نقل و انتقال خودرو در ماده 30 قانون مالیات بر ارزش افزوده سال 1400 آمده است. قانون نقل و انتقال خودرو درزمان فروش خودرو مشمول مالیات است. این مبلغ در زمان تعویض پلاک و صدور برگه سبز محاسبه و اخذ میگردد. در گذشته این مالیات تا زمان انتقال سند در دفاتر اسناد رسمی پرداخت نمیشد. در بسیاری از موارد خودرو در طول سالیان و بین چند نفر خرید و فروش میشد و سند مالکیت تغییر نمی کرد و مالیاتی هم پرداخت نمیشد، زیرا قولنامه بنگاه معاملات اتومبیل و نمایشگاه خودرو از نظر قانونی و برای قاضی سند مالکیت بود.
با افزایش اهمیت مالیات برای دولت و شفافیت معاملات نقل و انتقال خودرو برای سازمان امور مالیاتی اخذ مالیات نقل و انتقال خودرو به زمان قبل از تعویض پلاک محول گردید
قبلا ملاک انتقال مالکیت خودرو سند قابل تنظیم در دفاتر اسناد رسمی بود. در سالهای اخیر ملاک مالکیت خودرو از سند رسمی به برگ سبز تعویض پلاک تغییر یافت. به دنبال تغییر این قانون، قانونگذار اخذ مالیات نقل و انتقال خودرو را در همان زمان تعویض پلاک تعیین نمود. هم اکنون پرداخت مالیات نقل و انتقال به نوعی پیش شرط خدمات تعویض پلاک است.
مالیات نقل و انتقال خودرو با چه کسی است؟
علاوه بر هزینه خلافی، عوارض شهرداری مالیات انتقال خودرو نیز پرداخت می شود. مطابق ماده 30 قانون مالیات بر ارزش افزوده پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو با فروشنده است. در این میان تنها هزینه تعویض پلاک با خریدار است.
سوالات متداول
مالیات کارتخوان نمایشگاه و معاملات خودرو چگونه است؟
از نظر قانون حسابهای متصل به کارتخوان تجاری هستند و مبالغ واریزی به آنها نیز درآمد مشمول مالیات خواهند بود. مشاغلی مانند خرید فروش خودرو قطعا تمام ورودی نمیتواند درآمد شخص باشد. به همین جهت بسیار مهم است که صاحبان حسابهای تجاری متصل به کارتخوان مستندات لازم برای اثبات درآمد نبودن واریزیها را تا زمان رسیدگی به پرونده ثبت و نگهداری نمایند.
آیا نمایشگاه اتومبیل و دلالان خرید و فروش خودرو ارزش افزوده دارند؟
بله. نمایشگاه داران خودرو و دلالان خودرو نیز مشمول ارزش افزوده هستند. در قانون سود نمایشگاه و دلال اتومبیل مبلغ کمسیون آن است که از روی تعداد و حجم معاملات قابل شناساییست و لازم است برای آن صورتحساب فروش صادر شود . در هر معامله باید به میزان 10 درصد کمسیون به عنوان مالیات بر ارزش افزوده به ارزش آن اضافه شود. این مبلغ باید از خریدار دریافت شده و در پایان هر فصل و پس از ارائه اظهارنامه ارزش افزوده به دولت پرداخت شوند.
مالیات نقل و انتقال خودرو برعهده کیست
براساس ابلاغیه سازمان امور مالیاتی به تمامی مراکز تعویض پلاک سراسر کشور پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو برعهده «فروشنده» است.
مالیات نقل و انتقال خودرو چند درصد است
1.مالیات نقل و انتقال خودرو، برای خودروهای داخلی معادل «یک درصد» و برای خودروهای وارداتی نیز معادل «دو درصد» ارزش خودروست.
2.نرخ مالیات نقل و انتقال خودرو، در زمستان هر سال اعلام شده و از ابتدای سال بعد نیز اجرایی میشود.
3.مبنای ارزشگذاری خودروها، ارزش آنها در ابتدای سال است و سپس به ازای هر یکسالی که از سال ساخت آنها بگذرد، ارزش خودرو نیز 10% کاهش پیدا میکند. این کاهش ارزش حداکثر تا 60% خواهد بود. بنابراین روند کاهش ارزش خودروها در سال هفتم تولیدشان و سالهای بعد از آن، متوقف میشود.
آیا مالیات انتقال خودرو جریمه دارد ؟
خیر .پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو الزامی بوده و حتما باید قبل از انجام مراحل تعویض پلاک، پرداخت گرددو در صورت عدم پرداخت این مالیات، امکان نقل و انتقال خودرو وجود ندارد.
مالیات انواع خودرو و موتورسیکلت هیبریدی (برقی)
خیر, خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلتهای برقی و تمام برقی (هیبرید پلاگین) مشمول مالیات و عوارض شمارهگذاری وسائط نقلیه نیست.
در بخشنامه صادره در اسفند 1401 آمده است: با عنایت به تبصره (۲) ماده (۲۸) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰، خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلتهای برقی و تمام برقی (هیبرید پلاگین) به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت مشمول مالیات و عوارض شمارهگذاری وسائط نقلیه نیست.
در این راستا نظر معاونت صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت به موجب نامه شماره ۱۱۲۵۷۳۴۵ مورخ ۱۶ بهمنماه ۱۴۰۱ به شرح زیر برای اجرا ارسال میشود:
«انواع خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلتهای تولید داخل و وارداتی برقی از نوع هیبریدی و هیبرید پلاگین و تمام برقی مشمول تبصره (۲) ماده (۲۸) قانون مالیات بر ارزش افزوده قرار میگیرند.»
مسئول مالیات نقل و انتقال خودروهای خشک کیست؟
خودروسازان مسئول پرداخت اولین مالیات خودروهای صفر کیلومتر تولید داخل و همچنین خودروهای مونتاژ داخل هستند.
مالیات اولین نقل و انتقال خودرو اعم از تولید کارخانجات داخلی یا مونتاژ از سوی واردکنندهها بر عهده شرکتهای خودروساز است. معاون وزیر اقتصاد اعلام کرد که شرکتهای خودروساز داخلی یا واردکنندگان قطعات خودروهای خارجی که در داخل مونتاژ میشوند، بدون درج مالیات مذکور در صورتحساب فروش، مالیات مذکور را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند.
فرار مالیاتی دلالان خودرو به چه صورت است؟
در گذشته دلالان با روش سندهای سفید امضا و خالی نگهداشتن محل امضای خریدار، از پرداخت مالیات فرار میکردند. حالا از تاریخ 6 فروردین 1401، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو قبل از انجام تعویض پلاک اجباری شده است. همین امر سبب شد تا دلالان خودرو باز هم از تنظیم سند و اخذ برگ سبز جدید خودداری کنند تا مجبور به پرداخت مالیات نشوند.
به همین خاطر این روزها شاهد افزایش مراجعه به دفاتر اسناد رسمی هستیم؛ به ویژه اینکه کانون سردفتران و دفتریاران، برخلاف چند ماه قبل، تنظیم وکالتنامه به استناد برگ سبز را با توجه به رای دیوان عدالت اداری و نیز بخشنامه دادستان کل کشور، بلامانع دانسته است؛ اما طبق قانون بر روی وکالتنامه کاری، مالیات نقل و انتقال خودرو اخذ نمیشود.
بنابراین، باز هم دلالان راهی برای فرار از پرداخت مالیات مییابند.
آیا مراجعه به دفترخانه برای نقل و انتقال خودرو الزامی است؟
خیر , فروردین 1401حجتالله مولایاری، مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک سازمان امور مالیاتی، درباره نقل و انتقال خودرو بیان کرد که طبق قانون، مراجعه به مراکز تعویض پلاک حتمی بوده، اما تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی کاملاً اختیاری است.
نیروی انتظامی اعلام کرده که اموال منقول نیازی به تنظیم سند ندارند و فک پلاک و برگه سبز خودرو برای نقل و انتقال کافی است.
جرایم مراکز تعویض پلاک
مراکز تعویض پلاک موظفند قبل از ارائه خدمات، مالیات نقل و انتقال را دریافت کنند. در غیر این صورت، مشمول جریمه برابر دو برابر مالیات خواهند شد.
چه کسی مالیات نقل و انتقال خودرو را می پردازد؟
طبق قانون، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به عهده فروشنده(مالک) است . قانونگذار مالک را کسی میداند که سند به نام اوست. اگر فردی بدهکار مالیاتی باشد، سازمان امور مالیاتی با استفاده از ظرفیتهای موجود و در راستای آییننامه 218 میتواند حتی اموال را توقیف کند.
نقل و انتقال خودروهای لوکس چگونه است؟
ثبت نقل و انتقال خودروهایی که به موجب قانون بودجه کل کشور از سال 1402 مشمول پرداخت مالیات خودروهای لوکس هستند، پیش از پرداخت بدهی مالیاتی ممنوع است. مراکز متخلف از این قانون، با فروشنده در پرداخت مالیات مسئولیت تضامنی دارند.
مالیات نقل و انتقال خودرو صلح و هبه چگونه است؟
طبق تبصره 2 ماده 30 قانون دائمی ارزش افزوده، اولین انتقال خودرو از کارخانجات سازنده و یا وصل کننده قطعات پیشساخته (مونتاژکننده) داخلی و یا واردکنندگان (نمایندگیهای رسمی شرکتهای خارجی) به خریداران و همچنین هرگونه انتقال به صورت صلح و هبه به نفع دولت مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع این ماده میشود.
نقل و انتقال خودرو در مناطق آزاد تجاری چگونه است ؟
بر اساس تبصره 3 همین ماده قانونی، نقل و انتقال خودروها و موتورسیکلتهای با پلاک انتظامی در مناطق آزاد تجاری-صنعتی مشمول پرداخت مالیات نمیشوند.
مبلغ محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو
مالیات پرداختی برای خرید و فروش همه خودروها با هم برابر نیست. این بر اساس مدل خودرو (سال تولید) , کشور تولیدکننده (ایران یا خارج از ایران) عمیزان آلایندگی خودرو متعییر است.
مالیات نقل و انتقال خودروهای صفر کیلومتر از مالیات خرید و فروش ماشین های کارکرده بیشتر است.
سازمان مالیاتی همه ساله طی جدولی ارزش خودروها را بر اساس عواملی نظیر سال تولید و داخلی یا وارداتی بودن آنها، جهت محاسبه مالیات تعیین و ارائه مینماید. بر این اساس مالیات نقل و انتقال انواع خودرو و موتورسیکلت، به استثنای ماشینهای راهسازی، کارگاهی، معدنی، کشاورزی و شناورها، به شرح زیر محاسبه میشود:
مالیات نقل و انتقال خودروهای داخلی: خودروهای تولید داخل برای سال تولید به میزان 1% ارزش تعیین شده از سوی سازمان مالیاتی در جداول مربوطه
مالیات نقل و انتقال خودروهای لوکس (خارجی): خودروهای وارداتی برای سال تولید به میزان 2% ارزش تعیین شده از سوی سازمان مالیاتی در جداول مربوطه
مالیات نقل و انتقال خودروها در سالهای بعد: برای سالهای بعد تا 6 سال پس از سال تولید، سالانه 10% از ماخذ دریافت مالیات کاهش مییابد و برای سالهای ششم به بعد، 40% ماخذ مذکور مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو است.
بر این اساس در صورت اطلاع از ارزش تعیین شده از سوی سازمان مالیاتی برای خودروها، میتوان میزان مالیات بر نقل و انتقال خودروها را بر اساس جدول زیر محاسبه نمود:
جدول تعیین مالیات خودرو بر اساس سال کارکرد
ماخذمحاسبه مالیات خودرو در سال 1402
سازمان مالیاتی طی بخشنامه شماره 200/1401/51 مورخ 1401/10/28، ماخذ محاسبه مالیات و عوارض شمارهگذاری، عوارض سالانه و مالیات نقل و انتقال انواع خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلتهای تولید داخل یا وارداتی موضوع مواد 28، 29 و 30 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 و ماده 17 ق.م.م را ابلاغ نمود. این ماخذ از ابتدای سال 1402 و به مدت 1 سال قابل اجرا است.
جدول مالیات نقل و انتقال خودرو سال 1403
برای انتقال مالکیت (تعویض پلاک) خودرو باید مالیات بپردازید
محاسبه مالیات نقل و انتقالات خودرو تصادفی
مالیات نقل و انتقال خودرو برای خودروهای تصادفی مطابق ارزش منصفانه خودروی تصادفی با در نظر گرفتن افت قیمت خودرو پس از تصادف (حتی در صورت تعمیر خودرو) محاسبه میشود.
نحوه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
بر اساس اعلام سازمان مالیاتی در اطلاعیه مورخ 1401/1/10، از ابتدای سال 1401 هر گونه شماره گذاری خودرو در مراکز تعویض پلاک منوط به پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو از طریق آدرس اینترنتی my.tax.gov.ir است.
به عبارت دیگر قبل از پرداخت مالیات بر نقل و انتقال خودرو، امکان تغییر مالکیت خودرو و تعویض پلاک امکان پذیر نیست.
مراحل پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو در سامانه
برای استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو باید مراحل زیر را اجرا نمایید:
مراجعه به درگاه مایتکس؛ اگر قبلا در این سامانه ثبت نام نکردهاید، موظفید برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به عنوان مودی مالیاتی در آن ثبت نام نمایید
درج پلاک ثبتی خودرو
استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
به این ترتیب پس از پرداخت مالیات تعویض پلاک خودرو، بخش دریافت نوبت تعویض پلاک برای شما فعال میشود. در واقع پرداخت مالیات و دریافت نوبت تعویض پلاک از یک درگاه (مایتکس) انجام میگیرد.
برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو، میتوانید به سامانه مالیات نقل و انتقال خودرو به آدرس cartransfer.tax.gov.ir نیز مراجعه نمایید؛ اما با انتخاب گزینه “مودی مالیاتی (فروشنده)” مجددا به سامانه مایتکس هدایت میشوید.