معافیت های قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده ۱۴۰۰ :
معافیت های قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده که از ۱۳ دی ماه سال ۱۴۰۰ به اجرا گذاشته شد طیف وسیعی از کالاها و خدمات عمومی را در برمی گیرد و این معافیتهای داده شده بر اساس ماده (۹ الی ۱۲) از فصل سوم قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده بهشمار میآید
آموزش قوانین مالیاتی امین حسابان
دلایل اخذ معافیت ها در قانون مالیات بر ارزش افزوده:
اخذ مالیات بر ارزش افزوده با سیاست کاهش نابرابریهای درآمدی اتخاذ شده است . در این مالیات هر کس که بیشترین مصرف را دارد د، مالیات بیشتری پرداخت می کند . سیاستگذاری معافیتهای مالیات بر ارزش افزوده نیز دراین مالیات همین هدف را پشتیبانی میکند; مثلا کالاها و خدماتی که مورد نیاز طبقات پایین درآمدی هستند (نظیر مواد غذایی و خدمات درمانی و آموزشی) مشمول معافیت شده و کالاها یا خدماتی که بیشتر مورد استفاده طبقات با درآمد بالا و مضریزای سلامتی و محیط زیست می باشد (نظیر واردات ، کالاهای خاص و کالاهای لوکس) مشمول مالیات بر ارزش افزوده میشوند
مطابق قانون مالیات بر ارزش افزوده سال ۱۴۰۰ عرضه کالاها و ارائه خدمات بر اساس ماده (۹)، (۱۰)، (۱۱)، (۱۲) فصل سوم حسب مورد از پرداخت مالیات بر ارزش افزده معاف میباشد:
در معافیت های جدید مالیات بر ارزش افزوده ۱۴۰۰ ، معافیت های عرضه کالاها و ارائه خدمات از هم جدا شده است .در قسمت (الف) عرضه کالاهای معاف از مالیات را بیان می شود که شامل (۱۷) جز ء و (۳) تبصره است و قسمت (ب) ارائه خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده را بیان می کند که شامل (۱۷) جزء و (۱) تبصره می باشد.
ماده ۹ :
عرضه کالاها و ارائه خدمات زیر از مالیات بر ارزش افزوده معاف می باشد:
الف- کالاها:
۱- کلیه محصولات کشاورزی فرآوری نشده شامل:
محصولات خام زراعی و باغی، گیاهان دارویی، محصولات مرتعی، محصولات جنگل (از جمله چوب خام)، محصولات گلخانه از جمله سبزی، صیفی، گل و گیاه و انواع قارچ
تبصره- فعالیتهای مربوط به مراحل بسته بندی، انبارداری و نگهداری محصول در دمای مناسب در سردخانه، انجماد محصول (شامل سردخانه)، پاک کردن، درجه بندی، بوجاری بذور، پوست گیری مانند شالی کوبی، شستشو، تمیزکاری، تفکیک، همگن سازی، خشک کردن انواع محصولات مانند چای، کشمش و خرما با روشهای مختلف، تفت دادن مانند پخت نخود و پنبه پاک کنی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمیشود. ارائه خدمات مزبور به محصولات کشاورزی مشمول مالیات و عوارض فروش نیست.
۲- دام زنده و خوراک آن، کلیه مواد اصلی تولید
مثل دام زنده مطابق پروانه صادره توسط وزارت جهاد کشاورزی، پوسال(کمپوست)، کشت بافت و بستر آماده کشت بافت
تبصره- دام به حیواناتی (شامل چهارپایان، پرندگان، آبزیان و حشرات) اطلاق میگردد که برای امور تغذیه انسان یا دام و فعالیتهای اقتصادی، تولیدی و آزمایشگاهی، تولید، نگهداری و پرورش داده می شود.
۳- بذر، نشاء، نهال، سم و کود؛
۴- آب مصارف کشاورزی
۵- کالاهای زیر:
۵-۱- شیر، پنیر و ماست
۵-۲- تخم ماکیان؛
۵-۳- آرد و نان؛
۵-۴- انواع گوشت و فرآوردههای گوشتی مطابق با فهرستی که هر سال وزارت بهداشت، درمان
و آموزش پزشکی تا پایان دیماه برای اجراء در سال بعد به سازمان امور مالیاتی ارسال میکند؛
۵-۵- برنج ، حبوبات، سویا و پروتئین سویا؛
۵-۶- انواع روغنهای خوراکی؛ اعم از گیاهی و حیوانی
۵-۷- شیرخشک مخصوص تغذیه کودکان؛
۵-۸تخم مرغ نطفهدار و تبدیل آن به جوجه یکروزه؛
۶- انواع کالاهای زیر:
۶-۱- خمیر کاغذ و کاغذ باطله؛
۶-۲- دفتر تحریر؛
۶-۳کاغذچاپ، تحریر و روزنامه؛
۷- نسخههای کاغذی و الکترونیکی محصولات زیر
۱-۷- کتاب؛
۲-۷- روزنامه؛
۳-۷- مجله و نشریه؛
۸- کالاهای وارده همراه مسافر برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق قانون امور گمرکی؛
۹- انواع شمش طلا(وارداتی و داخلی) و انواع حوالههای کاغذی یا الکترونیکی دارای پشتوانه صددرصد(۱۰۰)٪طلا
۱۰- داراییهای غیرمنقول و انواع حوالههای کاغذی یا الکترونیکی مبتنی بر آنها؛
۱۱- هرگونه انتقال دارایی به/ از صندوقهای سرمایه گذاری پروژه
موضوع قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم(۴۴)قانون اساسی مصوب ۲۵/۰۹/۱۳۸۸ یا شرکتهای فرعی صندوقهای سرمایه گذاری پروژه، به عنوان آورده غیرنقد شرکا در همان صندوقهای سرمایه گذاری پروژه؛
تبصره– در صورتی که مالکیت و مدیریت شرکتهای فرعی صندوقهای سرمایه گذاری پروژه متعلق به صندوقهای سرمایه گذاری پروژه موضوع قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظورتسهیل اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم( ۴۴) قانون اساسی باشد، هرگونه انتقال دارایی به از شرکتهای فرعی صندوقهای سرمایه گذاری پروژه که صرفاً در راستای اجرای پروژه و مرتبط با وظایف صندوقهای مذکور باشد، مشمول مالیات و عوارض نیست.
۱۲- هرگونه انتقال دارایی از/ به نهاد واسط
موضوع قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم (۴۴ )قانون اساسی
۱۳- فرش دستباف و مواد اولیه اصلی آن
۱۴– صنایع دستی تولید داخل
موضوع ماده (۱ ) قانون حمایت از هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی مصوب ۱۳۹۶/۱۰/۲۶ مطابق فهرستی که تا پایان دی ماه هر سال توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیشنهاد میشودص و بهتویب وزیر امور اقتصادی و دارایی میرسد؛
۱۵- انواع دارو و واکسن (انسانی و دامی،) لوازم مصرفی درمانی و لوازم توانبخشی؛
۱۶- رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی،
تجهیزات نظامی و اطلاعاتی موضوع بندهای پ»، «ت» و «ث» ماده (۱۱۹)قانون امور گمرکی با رعایت ترتیبات مقرر در بندهای مذکور
تبصره– معافیت این جزء در خصوص اقلام موضوع بند «پ» ماده (۱۱۹ ) قانون امور گمرکی درحوزه دفاعی با تأیید وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح قابل اعمال است.
۱۷- تجهیزات و اقلام با کاربرد صرفاً دفاعی، نظامی، انتظامی، امنیتی و اطلاعاتی.
فهرست این تجهیزات و اقلام با پیشنهاد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح به تصویب هیأت وزیران می رسد.
تبصره۱– واردات کالاهای موضوع جزءهای ( ۲)َ،( ۶)ِ،(۷)، ( ۹)، ( ۱۳)،( ۱۶)و (۱۷ )بند «الف این ماده معاف از پرداخت مالیات و عوارض میباشد. واردات کالاهای موضوع جزءهای (۱)،(۳)،( ۵) بند «الف» این ماده مشمول معافیت نبوده و مالیات و عوارض با نرخ استاندارد نه درصد(۹ )% در مبادی گمرکی به آن تعلق میگیرد. عرضه این کالاها در داخل کشور، مانند عرضه کالاهای مشابه داخلی از پرداخت مالیات و عوارض معاف است. در خصوص جزء (۱۵ ) این بند، در صورتی که با تأیید وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کالای مورد نظر مشابه داخلی نداشته باشد، واردات آن از پرداخت مالیات و عوارض معاف میباشد و اگر واردات کالای موردنظر به دلیل کمبود تولید داخل نسبت به نیاز بازار، ضرورت داشته باشد، واردات کالای مزبور با رعایت قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی، مشمول مالیات و عوارض با نرخ سه درصد(۳)% در مبادی گمرکی میباشد. عرضه این کالاها در داخل کشور، مانند عرضه کالاهای مشابه داخلی از پرداخت مالیات و عوارض معاف است
تبصره –۲ تولیدکنندگان و یا عرضه کنندگان کالاهای موضوع این بند مکلفند که برچسب معافیت از مالیات بر ارزش افزوده را بر روی بسته بندی کالاهای مذکور درج نمایند.
سازمان مکلف است فهرست کالاها و خدمات معاف از مالیات و عوارض را از طریق شیوههای مناسب از جمله درج در سامانه عملیات الکترونیکی سازمان به اطلاع عموم مردم برساند. سازمان مکلف است امکان دریافت گزارشهای مردمی مبنی بر دریافت مالیات و عوارض توسط عرضه کنندگان کالاها و خدمات معاف ازمالیات و عوارض را از طریق سامانه عملیات الکترونیکی خود و استرداد مبالغ اضافه دریافتی ازخریداران فراهم نماید. دریافت مالیات و عوارض از کالاها و خدمات معاف توسط عرضه کنندگان آنها مشمول جریمه ای معادل دو برابر مالیات و عوارض دریافتی بوده و قابل بخشودگی نمیباشد. سازمان امور مالیاتی مکلف است حداکثر سه ماه پس از دریافت گزارش، نسبت به تأیید یا رد و حسب مورد استرداد مبالغ اضافه دریافتی از خریداران اقدام نماید. نحوه استرداد این مبالغ به موجب دستورالعملی است که حداکثر پس از سه ماه از لازم الاجراء شدن این قانون توسط سازمان امور مالیاتی با همکاری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تهیه و به تصویب وزیرامور اقتصادی و دارایی میرسد.
تبصره ۳– کالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، سازمان اورژانس کشور، سازمان بهزیستی، آستانهای مقدسه و کمیته امداد امام خمینی(ره) با تأیید
وزیر امور اقتصادی و دارایی، حوزههای علمیه با تأیید مرکز مدیریت حوزه علمیه استان مربوطه و مؤسسات خیریه با تأیید مراجع صادرکننده مجوز آنها و تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی از پرداخت مالیات و عوارض معاف است؛
تبصره ۴- اعمال معافیتهای مالیاتی در خصوص مواد خوراکی مذکور در اجزای این بند، منوط به أخذ گواهی سلامت محصول از مراجع قانونی ذیصلاح از قبیل سازمان ملی استاندارد ایران و سازمان غذا و دارو است.
ارائه خدمات زیر از مالیات بر ارزش افزوده معاف می باشد:
ب- خدمات:
۱- خدمات درمانی، تشخیصی و پیشگیری، خدمات توانبخشی و حمایتی و خدمات آرامستانها؛
۲- خدمات درمانی و پیشگیری دامی و گیاهی، واحدهای ماشینی کردن (مکانیزاسیون) آب کشاورزی، کشت بافت و تولید اندامهای تکثیری گیاهان؛
۳- خدمات زینک، چاپ، انتشار روزنامه اعم از کاغذی یا الکترونیکی، کتاب، نشریه و خدمات
نشر و توزیع آنها به استثنای مؤسسات کمک آموزشی و کنکور و هرگونه تبلیغات کالاها و خدمات داخلی در روزنامه ها و نشریات؛
۴-ارائه خدماتی که مابه ازای آن به صورت حقوق و دستمزد پرداخت میشود در صورتیکه مشمول فصل مالیات بر درآمد حقوق موضوع قانون مالیاتهای مستقیم باشد؛
تبصره– در ارائه خدمت توسط شرکتهای تأمین نیروی انسانی و شرکتهایی که از طریق قراردادهای حجمی خدمات خود را با در اختیار گذاشتن نیروی کار به متقاضی ارائه میکنند (مانند شرکتهای ارائه دهنده خدمات پرستاری و خدمات نظافتی)، بخشی از قرارداد که مربوط به هزینههای حقوق و دستمزد است، معاف میباشد. حکم این بند مشروط به تأیید میزان حقوق و دستمزد و مزایا توسط سازمان بیمه گر است
۵-عملیات و خدمات بانکی
شامل دریافت سپرده، اعطای تسهیلات و یا ایجاد اعتبار، ارائه ضمانت نامه و انتقال وجه در چهارچوب قوانین مربوط و مصوبات شورای پول و اعتبار؛
۶-خدمات اعتباری قرض الحسنه:
صندوقهای قرض الحسنه دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا سایر مراجع مورد تأیید بانک مذکور و همچنین صندوقهای قرض الحسنه که به موجب قانون تأسیس شده یا میشوند؛
۷- خدمات مالی و اعتباری اعطای تسهیلات:
توسط صندوقهای حمایتی، ضمانت صادرات، سرمایه گذاری، بیمه ای و پژوهش و فناوری که به موجب قانون یا با مجوز قانون تأسیس شده یا میشوند در چهارچوب اساسنامه آنها
۸- خدمات بیمهای:
بیمه های زندگی، خدمات بیمههای محصولات کشاورزی، خدمات بیمه اجتماعی و درمان تکمیلی؛
۹-خدمات بازار سرمایه:
شامل خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورسها و بازارهای خارج از بورس به تشخیص شورای عالی بورس و اوراق بهادار
۱۰- خدمات انتشار و نقل و انتقال سهام، حق تقدم، سهم الشرکه و سایر اوراق بهادار:
موضوع بند (۲۴) ماده (۱ ) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۰۱/۰۹/۱۳۸۴ با اصلاحات بعدی؛
۱۱- صدور و ابطال، نقل و انتقال واحدهای سرمایه گذاری صندوقهای سرمایه گذاری
دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار؛
۱۲- منحصرا سود تسهیلات اعطائی شرکتهای واسپاری (لیزینگ)
دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به مشتریان (مصرف کنندگان.)
تبصره– مالیات بر ارزش افزوده بهای دارایی ها و اموال مورد واگذاری موضوع قرارداد شرکتهای لیزینگ(واسپاری) با مشتریان مشمول این فعالیت نمیباشند.
۱۳– خدمات حمل و نقل (اعم از بار و مسافر) شامل:
درون و برون شهری و بین المللی جاده ای، ریلی و دریایی؛
۱۴- خدمات آموزشی، پژوهشی و ورزشی
دارای مجوز از مراجع ذیصلاح طبق آیین نامه ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی (سازمان)، علوم، تحقیقات و فناوری، آموزش و پرورش، تعاون، ک
ار و رفاه اجتماعی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ورزش و جوانان و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و مرکز مدیریت حوزههای علمیه ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این قانون تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد؛
۱۵- خدمات اقامتی هتلهای سه ستاره و پایین تر و
مهمانپذیرها و سایر مراکز اقامتی دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یا اتحادیههای ذیربط؛
۱۶- قدرالسهم هزینه مشترک (شارژ) دریافتی توسط شرکتهای خدماتی
موضوع قانون نحوه واگذاری مالکیت و اداره امور شهرکهای صنعتی مصوب ۳۱/۰۲/۱۳۸۷ از واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی مستقر در شهرکهای صنعتی بابت ارائه خدمات به آنها.
۱۷- خدمات فنی، بازسازی، تعمیر و نگهداری کالاهای موضوع جزء (۱۷ )بند «الف» این ماده
که توسط مرکز وابسته به دستگاههای نظامی، انتظامی و امنیتی ارائه میشود، مطابق فهرستی که با تصویب وزرای دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و امور اقتصادی و دارایی ابلاغ میشود.
تبصره– در مواردی که دریافت وجه توسط یک مؤدی مستند به فروش کالا یا ارائه خدمت نیست، مانند دریافت هرگونه خسارت، درآمدهای حاصل از تسعیر داراییهای ارزی، انواع سود، انواع جریمه (مادامی که بخشی از بهای کالا و خدمات تلقی نگردد)، آورده نقدی یا غیرنقدی بهعنوان سرمایه و انواع کمکهای دولتی، عرضه خدمت محسوب نمیشود و مأخذ محاسبه مالیات و عوارض نمیباشد.
ماده ۱۰ :
موارد زیر از پرداخت مالیات و عوارض معاف هستند و مالیات و عوارض خرید نهادههای آنها مسترد میشود:
الف- صادرات کالاها به خارج از کشور از طریق مبادی خروجی رسمی با ارائه پروانه سبز گمرکی
صادره توسط گمرک یا برگ خروجی (در مورد صادرات کالا) و صادرات خدمات با ارائه قرارداد مربو و گواهی انجام کار که به تأیید نزدیکترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران در کشور مقصد رسیده باشد یا گواهی ارزآوری با تأیید بانک مرکزی یا سایر اسناد و مدارک مثبته.
صادرات کالاها و خدمات از قلمرو گمرکی سرزمین اصلی به مناطق آزاد تجاری- صنعتی خارج
از نقاط جمعیتی که دارای تراز تجاری مثبت باشند، در صورتی که محصور بودن آنها به صورت سالانه به تأیید گمرک جمهوری اسلامی ایران برسد، مشمول این بند خواهد بود
ب- خدمات معاوضه (سوآپ) نفت خام، فرآوردههای نفتی (بنزین، نفتگاز، نفت کوره، نفت سفید، گازمایع و سوخت هوایی،) گازطبیعی و برق؛
تبصره ۱– فروش کلیه فرآوردههای تولیدی شرکتهای پالایش به صورت ارزی (فروش سوختهای هوایی به شرکتهای هواپیمایی خارجی در فرودگاههای داخلی)، مرزی (فروش سوخت در جایگاههای مستقر در نواحی مرزی کشور) و همچنین فروش سوخت دارای پروانه صادراتی گمرک جمهوری اسلامی ایران به کشتیها(بنکرینگ) صادرات محسوب میشود.
تبصره۲– استرداد مالیات و عوارض خرید برای صادرات مواد خام و مواد اولیه تولید که در فهرست مربوط به ماده (۱۴۱) قانون مالیاتهای مستقیم ذکر شده اند، ممنوع است.
تبصره ۳- خدماتی که توسط اشخاص مقیم ایران (اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی ویا شعب شرکتهای خارجی مقیم ایران) ارائه می شود و محل مصرف خدمات و یا مقصد خدمات داخل باشد یا خارج از کشور، در صورتی که مستقیم یا غیرمستقیم ارز حاصل و وارد کشور بشود صادرات محسوب میگردد.
ماده ۱۱ :
مالیات و عوارض پرداختی بابت خرید کالاها در داخل ایران که ظرف مدت دوماه از تاریخ خرید همراه مسافران اعم از ایرانی و خارجی از کشور خارج میشود و نیز، مالیات و عوارض پرداختی گردشگران خارجی بابت بلیط پرواز خارجی خریداری شده از شرکتهای هواپیمایی ایرانی،هنگام خروج از کشور با ارائه صورتحساب الکترونیکی و یا اسناد و مدارک مثبته، توسط سازمان، از
محل وصولیهای جاری مسترد میگردد.
آیین نامه اجرائی این ماده ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این قانون توسط سازمان تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد
ماده ۱۲ :
عرضه کنندگان کالاها و خدمات که به موجب این قانون و سایر قوانین از مالیات وعوارض معاف میباشند و همچنین فعالان اقتصادی مستقر در مناطق آزاد تجاری- صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی که حجم معاملات سالانه آنها از مبلغی که به پیشنهاد سازمان به تأیید هیأت وزیران میرسد، بیشتر باشد، مکلف به عضویت و ثبت معاملات در سامانه مؤدیان هستند. این حکم شامل کلیه مناطق کشور از جمله مناطق آزاد تجاری- صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی میشود. متخلفان از حکم این ماده علاوه بر جریمه موضوع بند «ب» ماده (۲۲)قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان مشمول جریمه ای معادل نه درصد (۹ )% ارزش معاملات ثبت نشده در سامانه مذکور میشوند.
آیین نامه اجرائی این ماده در خصوص مناطق آزاد تجاری- صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ این قانون به پیشنهاد سازمان و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری- صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد
قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰